Początki kościoła św. Benona

1646 – z inicjatywy bractwa św. Benona rozpoczęto budowę kościoła

Bractwo św. Benona powstało pierwotnie przy sanktuarium św. Benona we Frauenkirche w Monachium w 1603 r. Tam, w opozycji do szerzącej się reformacji, propagowano kult św. Benona, czego wyrazem było m.in. powołanie do życia bractwa św. Benona. W Warszawie owo bractwo powstało 3 kwietnia 1623 r. za sprawą jezuity Jerzego Leyera, gromadząc znaczną grupę niemieckojęzycznych imigrantów zamieszkujących Stare i Nowe Miasto.

1649 – poświęcenie kościoła

Św. Klemens i kościół św. Benona

luty 1787– św. Klemens Hofbauer (wraz ze współbraćmi o. T. Hüblem i br. P. Kunzmannem) na prośbę bractwa św. Benona podejmuje posługę kapłańską wśród wiernych języka niemieckiego, inicjując tym samym pierwszą wspólnotę redemptorystów poza Italią

1787 – 1788 – po odnowieniu kościoła i klasztoru św. Klemens zakłada sierociniec dla chłopców narodowości polskiej, rosyjskiej i niemieckiej, a później dla dziewcząt; z czasem sierocińce te przekształcają się w dwie, zawodowe szkoły: rzemieślniczą dla chłopców i gospodarstwa domowego dla dziewcząt – pierwsze w tej części Europy

1794 – 1808 – szczyt pracy apostolskiej pierwszych redemptorystów przy kościele św. Benona („nieustanna misja”): codziennie celebrowano uroczyście Msze św., nabożeństwa, głoszono kazania i słuchano spowiedzi – ten okres gorliwej pracy duszpasterskiej zjednał św. Klemensowi tytuł apostoła Warszawy, zaś redemptorystom – zwanym tutaj popularnie benonitami – powszechny szacunek.

20 czerwca 1808 – na skutek działalności ludzi nieprzychylnych Kościołowi, władze wypędzają redemptorystów z Warszawy; zakonników oskarżano o wrogie nastawienie do państwa, agitację antynapoleońską i kontakty polityczne z Austrią; św. Klemens wraz ze współbraćmi zostaje wywieziony do twierdzy w Kostrzyniu.

Odtąd budynek kościoła w kolejnych latach przekształcany jest kolejno w cerkiew, koszary, szkołę, magazyn wojskowy, mieszkania oraz fabrykę.

11 października 1938 – budynek kościelny zostaje wykupiony przez Marię Biernacką i przekazany archidiecezji  warszawskiej

1944 – 1945 podczas Powstania Warszawskiego i działań wojennych zniszczono kościół św. Benona; w jego gruzach zginęło ok. 40 osób

Powrót redemptorystów

16 czerwca 1952 – władze kościelne przekazują zniszczony obiekt kościelny redemptorystom (był to akt pozbawiony jakiejkolwiek mocy wykonawczej)

19 stycznia 1957 – władze państwowe wydają pozwolenie na odbudowę zburzonego kościoła, przekazawszy uprzednio (22 grudnia 1956) ruiny kościoła redemptorystom

22 czerwca 1958 – Prymas Polski kard. Stefan Wyszyński uroczyście poświęca kościół odbudowany według projektu Bronisława Iwańczyka

8 grudnia 1960 – błogosławieństwo przykościelnej kapelani, domu zakonnego, który w roku następnym staje się siedzibą Przełożonego Prowincji Warszawskiej Redemptorystów i kurii prowincjalnej

2 grudnia 1977 – urząd konserwatorski wydaje pozwolenie na rozpoczęcie prac nad nowym wystrojem kościoła według projektu architekta Zbigniewa Wolaka

21 listopada 1980 – błogosławieństwo nowego wystroju kościoła przez biskupa Jerzego Modzelewskiego.

marzec-czerwiec 2002 – gruntowny remont wnętrza kościoła oraz instalacja nowego oświetlenia świątyni

10 września 2008 – pomnik św. Klemensa Hofbauera zostaje przeniesiony na nowe miejsce, tuż obok kościoła św. Kazimierza (Rynek Nowego Miasta); przeniesiony pomnik błogosławi biskup Piotr Jarecki

listopad-grudzień 2008  – gruntowny remont elektropneumatycznych, ponad 20-głosowych organów.

2009 – ufundowano obraz założyciela redemptorystów św. Alfonsa M. Liguori  oraz obraz  Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny (wyk. E. Moroz).

2009 – w kaplicy MBNP ustawiono dębowy ołtarz i ambonkę (wyk. D. Lewiński).

2010 – świątynia otrzymuje dostosowany do warunków kościoła nowy, szafowy konfesjonał (wyk. D. Lewiński)

2011 – odnowiono tynki elewacji kościoła

2022 – restauracja i konserwacja figur św. Józefa i św. Benona

Źródła:

  1. A. J. Fischer, Music and Religious Identity in Counter-Reformation Augsburg, 1580-1630, Ashgate Publishing, Aldershot, 2004.
  2. R. Mączyński, Kościół św. Benona w Warszawie, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2008.
  3. A. Owczarski, Redemptoryści benonici w Warszawie 1787-1808, Homo Dei, Kraków 2000.
  4. M. Sojka, Redemptoryści polscy w latach 1883-1939, „Studia do dziejów redemptorystów polskich”, t. 3, Homo Dei, Kraków 2016.